Anasayfa Kodlamalar Dil Bilgisi Terimleri Bilim Terimleri Teknik Terimler Sanat Terimleri Spor Terimleri Hukuk Terimleri Ekonomi Terimleri Eğitim Terimleri Çevre Terimleri Sağlık Terimleri Sosyal Terimler Yabancı Terimler

beşleme :

1. Bir gazelin her koşasının üstüne üçer dize ekleme. Eklenenler ...

beşlenmiş :

Beşinci dizeleri bağlamlarının temel uyaklarından ayrı bir beşerl ...

beşli :

Halk yazınında üçlemeli bir bağlama, konu ile ilgili aynı ölçüde ...

beşlik :

Divan çağında beş mesnevinin bir araya gelmesinden oluşan yapıta ...

betim :

Söz ve yazı ile bir nesneyi göz önünde canlandırma.

betimce :

Öykü ve roman gibi yazın türlerinde insanların dış görünüşlerini ...

betimleme :

Bir olayı, bir varlığı ya da bir kavramı göz önünde canlandıracak ...

betimlemek :

Bir nesneyi söz ya da yazı ile göz önünde canlandırmak.

betimleyici uyum :

Anlatılanları-sözcüklerin örülüşünden, tümcelerin uzayıp kısalmas ...

betimsel :

Betime değgin, betimle ilgili.

beyit :

1. bk. koşa. 2. Türkülü halk öykülerinde "dörtlük" yerine kullanı ...

beylik düşünce :

Herkesçe bilinen, genel, değersiz düşünce.

beyt-ül-gazel :

Bakınız: gazel

beyt-ül-kasit :

Bakınız: kaside

biçem :

Sanatçının görüş, duyuş, anlayış ve anlatıştaki özelliği ya da bi ...

biçimcilik :

1. Yazıda her şeyden önce biçime önem verme. 2. 1915-1930 yılları ...

biçimdeşlik :

Bakınız: Evrişim

biçimleşme :

Bakınız: Evrişim

bildirge :

Belirli bir konuda bir topluluk ya da bir kişinin kamuoyuna yaptı ...

bildiri :

1. Bir kurum, bir topluluk ya da önemli bir kişinin herhangi bir ...

bileşik eğretileme :

Bakınız: Eğretileme

bilimkurgu :

Gelecek çağları, yapılan düşsel yolculukları konu alan, insanlığı ...

bilmece :

1. Adları, kavramları, değişik söyleyişler, anlatışlar içinde giz ...

bilmecelik :

1. Koşukta bir adı, im yoluyla gösterme sanatı. Ör. / Bende yok s ...

bilmezlikten gelme :

Bir anlam inceliği yaratmak için bildiği şeyi bilmez görünme sana ...

birduyumculuk :

Yirminci yüzyılın başında Jules Romains tarafından kurulan ve bir ...

birinci kişi :

Bir anlatıda hem olayları anlatan, hem de bu olayların başlıca ka ...

Birinci Yeni :

Bakınız: Garipçiler

bitim :

Oyun, roman ya da benzeri türlerde sonlama bölümü.

bitişik :

Osmanlı abecesinde, kendisinden sonra gelenlere bitişen (harf). K ...

bitişikli :

Osmanlı abecesine göre bitişik harfle yazılan (dize, tümce). Karş ...

bocalayış :

1. Kimi kez bir sonuca, bir kesin yargıya yarır gibi gözüken türl ...

boğunç :

Bakınız: abartma

Bovaricilik :

Flaubert'in ünlü romanının kahramanı madame Bovary gibi yaşayışın ...

Boy :

1. Dede Korkut'ta öykülerden her biri ("Boy boyladı, soy sovladı. ...

bozan kıtık :

Bakınız: kıtık

bozlak :

Güney Anadolu'da türkülü halk öyküsü. Genel olarak, türkülere bağ ...

bozmayan kıtık :

Bakınız: kıtık

bozok :

Özel bir ezgisi bulunan türkü.

bozucu kısaltış :

Anlamı gölgelendiren, güç duruma sokan kısaltma.

Bozuk :

1. Biçimsel ve dilsel yanlışlıkları bulunan (anlatım). 2. Halk ya ...

bozuk söyleyiş :

Eksik anlatış yüzünden, istenen anlamı veremeyiş.

bozuk uzatım :

Gereğinden çok sözcük kullanmaktan ötürü istenen anlamı veremeyiş ...

bölgecilik :

Roman, öykü, tiyatro ve kimi yayın türlerinde yalnız bir bölgeyi ...

bölücük :

Bir düzyazıda konunun bölümlerinden her biri (yazının, bir satır ...

bölümce :

Bir yapıtın, gazete ve dergilerde parça parça yayımı.

bölümce romanı :

Sanat kaygısından çok, topluluğun merakını çekmesi gözetilerek ya ...

Bulanık :

Bir olayı ya da düşünceyi açık ve belirli bir biçimde anlatmayan ...

bulgari :

Curadan büyük ve bağlamadan küçük, iki telli saz.

bulmaca :

Saz ozanları arasında sürdürülen koşuldu bilmece.

buluş :

Konuda duygu, düşünce ve imgelerde başkalarının etkisinden sıyrıl ...

Buyruk :

1. Bektaşîlerde özdeyiş, atasözü değerinde, söyleyeni belli ulula ...

bütün yapıtları :

Bir yazarın yapıtlarının tümünü içine alan kitap (betik).

büyük kesim :

Divan yazınında dörtten artık dizesi olan kesim.

caize :

Büyüklere sunulan kasidelere, övgülere, karşı verilen akçe. / Söz ...

canlandırış :

Bir nesneyi gözler önüne serecek biçimde hareketli, canlı ve çarp ...

caymaca :

Tümcede, başlamış bulunan bir kuruluşu bırakıp, sözü başka bir ku ...

ceride :

1. (Eskiden) tutanak. 2. (Tanzimat döneminde) gazete.

Cevher :

Ebced hesabında noktasız harf. bk. ebced, tarih-i mucem.

cezalet :

Sözcüklerin, savaş ve benzeri konulardaki sertliğe -sesleriyle- u ...

cığalı :

Doğu Anadolu'da kullanılan ündeşli manilere verilen ad. bk. ündeş ...

cılızlık :

Tümcelerin, sözdizimi kurallarına,sözcüklerin genel kullanışa ayk ...

cim :

Arap ve Osmanlı alfabesinin üçüncü harfi. Bir küçük başlıkla sağa ...

coşku :

Bir duygunun herhangi bir etkiyle uyanışı. bk. sanatsal coşku.

coşumculuk :

XIX. yüzyılın ilk yarısında başlayan ve klasik yazına tepki olan, ...

cönk :

Saz ozanlarının, kendilerinin ya da başkalarının koşuklarını derl ...

cumhur :

Kimi tarikatlarca ilâhiye verilen ad. bk. ilâhi.

Cumhuriyet dönemi yazını :

Cumhuriyet çağında doğup gelişen dil, biçim, konu bakımından yalı ...

cura :

Saz ozanlarının kullandıkları dört telli, kısa kollu küçük bir sa ...

cülusiye :

Bakınız: kaside

Cüz :

1. Kur'an-ı Kerim'in 30 bölümünden her biri. 2. Aruz ölçüsünde, k ...

çağ :

Yazında, sanatta dünya görüşü, sanat anlayışı ve tutumu vb. bakım ...

çağ sayrılığı :

Fransız romantiklerinde, sanatçının toplumla uzlaşmazlığından ile ...

çalgılı kahve :

Bakınız: semai kahvesi

çapraşık evirmece :

Bakınız: evirmece

çapraz uyak :

Bakınız: uyak

çaprazlama :

Bakınız: evirme

çelişki :

Anlatımda, birbirine aykırı düşen kavramların karşılaşması.

çerçeve öykü :

Başka birçok küçük öyküyü kapsayan büyük öykü.

çerçeveli masal :

İçinde başka birçok küçük masal bulunan büyük masal. "Binbir Gece ...

çeşitleme :

Bir sözcüğü yinelemekten kurtulmak için onu anlamdaşıyla, yakın a ...

Çeviri :

1. Bir yapıtın, bir dilden başka bir dile aktarılması. 2. Bir dil ...

çevirmen :

Bir yapıtı, bir dilden başka bir dile aktaran kişi.

çevrik benzetme :

Bakınız: benzetme

çevrik sözcük :

Başka bir sözcüğü oluşturan harflerin yerleri değiştirilerek yeni ...

çevrik ündeşleme :

Harflerinin yerleri değişik sesteşlerle yapılan söz oyunu: emel-e ...

çevrimli ündeşleme :

Bir sözcükteki harflerin düzensizce yer değiştirmesiyle ortaya ba ...

çevrinticilik :

XX. yüzyılda, makine uygarlığının ve ve kübizm akımının etkisinde ...

çıkışmak :

Güney Anadolu'da âşıkların, sazları eşliğinde, karşılıklı konuşma ...

çıkma :

Sayfa yanlarına yazılan açıklayıcı kısa yazı.

çırak :

Usta âşıkların yetiştirdiği çömez, öğrenci. (Geleneğe göre, ozan, ...

çıtlatım :

Çok kapalı bir yolla söylenecek şeyi sezdirme.

çift adıllı pekiştirme :

Sözün, art arda iki adıl kullanma yoluyla pekiştirilmesi. Ör. : S ...

çift uyak :

bk. uyak, çift uyaklı

çift uyaklı :

Dizelerinde ikişer uyak bulunan koşa. İki türlüdür:. 1. ardışık [ ...

çifte ilgi :

Bir sözün hem kendisinden önceki, hem de sonraki önermelere anlam ...

çiftleme :

İki anlama gelen bir sözcüğü her iki yöne de tam olarak uyar biçi ...

çiftleşik ündeş :

Bakınız: ündeş

çirkin kıtık :

Bakınız: Kıtık

çobanlama :

Kır yaşantısını ve özellikle, çobanların sevgi ve yaşamlarını gös ...