Anasayfa Kodlamalar Dil Bilgisi Terimleri Bilim Terimleri Teknik Terimler Sanat Terimleri Spor Terimleri Hukuk Terimleri Ekonomi Terimleri Eğitim Terimleri Çevre Terimleri Sağlık Terimleri Sosyal Terimler Yabancı Terimler

eyzan :

Üstteki gibi, yukarıdaki gibi... (Divan çağında bir ozanın aynı t ...

ezgi :

1. Belli bir kurala göre oluşturulan ve kulağa hoş gelen ses dizi ...

ezgi koşuğu :

İçsel koşuk, özellikle koro koşuğu. bk. melik koşuğu.

fasıl :

1. Öykülere başlamadan önce yapılan sazlı başlangıç. 2. Saz ozanl ...

fasi :

Eski yazında, seçili kısa tümcelerden oluşan anlatım.

Fecr-i Ati :

1908 devriminden sonra yeniden yayıma başlayan Servet'i Fünun der ...

Fert :

Bakınız: tekçe

Fıkra :

1. İnce anlamlı, sakalı öykücük Bektaşi fıkrası, Nasrettin Hoca'd ...

fırtına ve baskı :

1770'de Almanya'da usçu aydınlanmaya bir tepki olarak doğan, sana ...

folklor :

Bakınız: halkbilim

Garipçiler :

1941'de yayımlanan "Garip" adlı betikte, koşukları toplanan Orhan ...

gazel :

1. Divan yazınında en yaygın koşuk biçimi. (5-15 koşalı olur. Bir ...

gelecekçilik :

İtalyan ozanı Marinetti'nin 1909'da yayınladığı bildiriyle ortaya ...

gelenekçilik :

Sanatta geçmişin değerlerine ve geleneğine bağlı olma durumu.

genel uyum :

Yapıtın, yalnızca birkaç bölümünü değil, tümünü kapsayan uyum.

genelleşmiş eğretileme :

Bakınız: Eğretileme

genellik :

Bir sözcüğün gerçek ve değişmeceli anlamlarından birisinin daha g ...

genişletme :

Bir konuyu, ayrıntılarını da katarak, geliştirme.

gerçek biçem :

Bilimsel yapıtlarda görülen, süsten uzak biçem. bk. biçem.

gerçek duraksatış :

Bakınız: duraksatış

gerçek özgüleyiş :

Bakınız: özgüleyiş

gerçek tümsetiş :

Bakınız: tümsetiş

gerçekçi :

Gerçekçilik akımına bağlı yazar ya da yapıt.

gerçekçilik :

Doğayı ve gerçeği olduğu gibi ya da görünüşte sanıldığı gibi, çir ...

gerçeküstücülük :

1924 yılında, Fransa'da Andre Breton ve arkadaşlarınca başlatılan ...

gerekleyiş :

Uyak harfinden önce bir uyak harfi daha getiriş. Keremle kalem ta ...

geriye dönüş :

Romanlarda, oyunlarda ya da filimlerde konunun düzgün akışını boz ...

gevheri :

Aşık Gevheri tarafından bulunan özel bir ezgi.

gezi türü :

Bir yazarın gezdiği, gördüğü yerlerden edindiği bilgileri, görgül ...

girişlik :

Bakınız: kaside

gizemcilik :

Ereği, insanın Tanrı'ya kavuşması olan dinsel öğreti.

gökçebilim :

Sanat kollarında, sanat yapıtlarında güzelliği oluşturan özellikl ...

gökçebilimci :

Güzeli temel bir değer olarak gören ve güzel sanatlardan anlıyan ...

gönül eri :

Dış evrene değil, içe dönük (derviş, ozan).

göreli özgüleyiş :

Bakınız: özgüleyiş

görkemli başlangıç :

Bakınız: başlangıç

görkemlilik :

Yücelikle parlaklığın ve üstün söyleyişin birleşmesiyle oluşan an ...

Görüşme :

Tanınmış biriyle buluşup konuşmayı anlatan yazı.

göstermelik :

Karagöz oyununda, asıl oyuna girmeden önce perdeye konulan ve oyn ...

göz uyağı :

Yalnız yazılışları benzer olan uyak. Divan koşuklarında uyak göz ...

güç kolay :

Çok kolay yaratılmış gibi görünen ama eşi yaratılamayan üstün koş ...

gülbank :

Bir toplulukça, bir ağızdan ve ezgi ile söylenen dua, tekbir, tür ...

Güldürü :

İnsanların ve olayların gülünç yanlarını ortaya koyan sahne yapıt ...

güldürü romanı :

Güldürücü olaylar üzerine kurulmuş roman.

gülmece :

Eğlendirmek, güldürmek ve birine, bir davranışa incitmeden dokunm ...

gülmeceli :

Eğlendirmek, güldürmek ve birine, bir davranışa incitmeden takılm ...

gülmeceli roman :

Aslında coşku verecek nitelikte olmayan, olgular içinde gülünçlü ...

gülünçleme :

Bir yapıtın gülünç bir eşini yazma.

günce :

Günü gününe tutulan anı defteri. Bu biçimde düzenlenmiş yazılı ya ...

Güzel :

Biçimindeki uyum ve ölçülerindeki dengeyle hayranlık dugusu uyand ...

güzel başlangıç :

Bir yapıtın önsözünde, konusunu, savını, amacını sanatlıca sezdir ...

güzel doğuş :

bk. doğuş, gazel

güzel kesiş :

Bakınız: gazel

güzel kıtık :

Bakınız: Kıtık

güzel nedenleme :

Bir olgunun gerçek etkenini bir yana bırakıp onu tatlı, güzel bir ...

güzel nedenlemece :

İçinde benzetme öğesi bulunan güzel nedenleme. bk. güzel nedenlem ...

güzel sanatlar :

Yazın, müzik, resim, heykel, mimarlık gibi, insanda coşku ve hayr ...

güzel uzatım :

Anlatımı güzelleştiren uzatım. bk. uzatım.

güzelleme :

1. Sevilen bir varlığı öven koşuk türü. Çoğu sevi üzerine olur da ...

güzellendirme sanı :

Anlama bir değer katmak için değil süslemek için kullanılan san, ...

güzellik :

Görme ve işitme duyuları aracılığıyla, hoşumuza giden ve bizde ha ...

habname :

Olayları düşte görülmüş gibi anlatan yapıt. Ör.: Habname-i Veysi.

hak âşığı :

Pir elinden bade içmiş, gerçek âşık ve ozan bk. badeli âşık.

halk edebiyatı :

Bakınız: halk yazını

halk ozanı :

Halk içinde yetişen, deyişlerini sazla söyleyen, sözlü koşuk gele ...

halk öyküsü :

Âşıkların anlattıkları, şiir-düzdeyiş karışımı sevi ve kahramanlı ...

halk yazını :

Adı belli olan ve olmayan kişilerin, halk ozanlarının yarattıklar ...

halkbilim :

Bir toplulukta yaşayan kişileri, onların gelenek ve göreneklerini ...

halkçılık :

1929 yılında, Fransa'da Leon Lemonnier'nin öncülüğünde ortaya çık ...

hamamiye :

Bakınız: kaside

hamse :

Bakınız: beşlik

hana :

Âşıklarca "bağlam" yerine kullanılan bir terim. bk. bağlam.

harf bilmecesi :

bk. evirmece, ündeşli evirmece

harfçilik :

Şiirde sözlerin anlamlarından çok, ses yönünden özelliğine ve değ ...

hatayi :

Takma ad. (Şah Hatayi'nin adı ve ününden dolayı, Anadolu Kızılbaş ...

hava :

1. Türkü ezgisi. 2. Bölgelerin özel ezgisi ile söylenen türkü (Eğ ...

hayfa :

Eski abece ile bir sözcüğü noktalı, bir sözcüğü noktasız olmak üz ...

haykırı :

Öfke, acıma, sevgi, saygı şaşma. ... gibi sert coşkuların etkisiy ...

hazif :

Eski yazında noktasız harflerle dize ve tümce kurma.

hece koşuğu :

Hece ölçüsüyle söylenen koşuk.

hece ölçüsü :

1. Dizelerin denkliği, hecelerinin sayısına dayanan koşuk ölçüsü. ...

hece yanıltmacı :

Hecelerinin yalnıltıcı kullanışıyla bir sözcüğün bulunması temeli ...

hecenin beş şairi :

Bakınız: beş hececiler

hekât :

Hikâye sözünün halk ağzında söylenişi.

hekât düzen :

Halk arasında söylenmekte olan türküsüz, yalınç bir öyküyü ele al ...

hiççilik :

Bütün gerçek ve kutsallıkların karşısında olan öğreti. XIX. yüzyı ...

hikayeci âşık :

Halk öyküleri de anlatan saz ozanlarına verilen ad.

hikmet :

XII. yüzyılda Türkistan'da büyük bir tarikat kuran Ahmet Yesevi'n ...

hoyrat :

Güneydoğu Anadolu ile Irak Türk bölgesinde ezgi ile söylenen mani ...

ılımlı söz :

Bakınız: söz

ılımlılık :

Benzetmede aşırılıktan, yadırgıdan kaçınma. bk. benzetme.

ırmak roman :

Bakınız: akışımlı roman

ışk :

XVI. yüzyıldan önce âşık ve başıboş derviş yerine kullanılan bir ...

iç güçler :

Yaratmayı sağlayan duygu, imge, beğeni, bellek.

iç konuşma :

XX. yüzyıl başlarında, İngiliz romancısı James Joyce ve onun yara ...

iç uyak :

Bakınız: uyak

iç uyum :

Tümcelerin, dizelerin örülüsünden doğan kulaktan çok içe süzülen, ...

içerik :

Yapıtın kapsadığı duygular, imgeler ve düşünler.

içsel :

1. Eski Yunan edebiyatında lir denen bir sazın eşliğinde söylenen ...

içsel şiir :

1. (Eski Yunanlılarda) lir çalarak okunan koşuk. 2. Kişinin kendi ...