eng
Dil Bilgisi Terimleri Sözlükleri
Bilim Terimleri Sözlükleri
Teknik Terimler Sözlükleri
Sanat Terimleri Sözlükleri
Spor Terimleri Sözlükleri
Hukuk Terimleri Sözlükleri
Ekonomi Terimleri Sözlükleri
Eğitim Terimleri Sözlükleri
Çevre Terimleri Sözlükleri
Sağlık Terimleri Sözlükleri
Sosyal Terimler Sözlükleri
Tarihi Şahsiyetler
Sarı Sayfalar
TDK Tarih Terimleri Sözlüğü (13)
#
A
B
C
Ç
D
E
F
G
H
I
İ
J
K
L
M
N
O
Ö
P
R
S
Ş
T
U
Ü
V
Y
Z
TDK Tarih Terimleri Sözlüğü İçerisinde Arama
TDK Tarih Terimleri Sözlüğü (13. Sayfa)
menzil taşı
:
1. Önaşam okunun düştüğü yere dikilen taş. 2. Ok atma talimleri y
...
menzilci
:
Menzil beygirleri ile giden posta tatarı.
merhaba siperi
:
Kale kapısının tam karşısındaki mazgala verilen ad.
merhem akçesi
:
Müslüman dinini kabul eden Hıristiyanlara verilen sünnet parası.
meşaleci
:
Osmanlı sarayında kapıcıların bir takımı.
meşrutiyet dönemi
:
Osmanlı tarihinde, 23 temmuz 1908 ile 29 ekim 1918 arasındaki koş
...
mevkufatçı
:
Mevkufat adı altında toplanan kaçkın resmi, boşalmış timar ve vak
...
mevkufatçı kalemi
:
Osmanlı maliyesinde, mevkufatçının buyruğu altındaki büro.
mevlit alayı
:
Muhammed Peygamberin doğum gününde, önceleri Ayasofya, sonraları
...
meydan günü
:
Ok meydanında, ok atma yarışları yapılan gün.
meydan kethüdası
:
Bakınız: Meydan Başı
meydan savaşı
:
Açık, düzlük yerde yapılan büyük savaş.
meydan şeyhi
:
Güreş alanında, pehlivanları tanıtan ve hakemlik yapan kişi.
meydanbaşı
:
Acemi ocağında, erlere verilen cezaların uygulanması işini yürütm
...
meze firkateyn
:
Güverte topları olmayan savaş gemisi.
meze kapak
:
Güvertesinde çok top bulunan savaş gemisi.
meze korvet
:
Korvet büyüklüğünde, hafif ve hızlı bir savaş gemisi türü.
Mısır hazinesi
:
Bakınız: cep harçlığı
Mısır kesesi
:
Altı yüz kuruş değerinde bir para ölçeği.
Mısır zer-i mahbubu
:
Mısır darphanesinde basılan Osmanlı altın paralarından biri.
Mısır zincirlisi
:
Mısır'da basılan Osmanlı altın paralarından biri.
mızraklı alay
:
Son zamanlarda, Osmanlı padişahının mızrakla silâhlandırılmış öze
...
mızraklı süvari alayı
:
Bakınız: mızraklı alay
mikado
:
Japon İmparatorlarına verilen san.
milâdî tarih
:
İsa peygamberin doğumu ile başlayan ve bugün Batı'da kullanılan y
...
milletbaşı
:
Osmanlı döneminde Hıristiyan mahalle ve köylerinin yönetim işleri
...
mimarbaşı
:
Osmanlı sarayında, resmî binaların onarımı ve yapımı işleriyle uğ
...
mindere çıkmak
:
Osmanlı yönetim örgütünde, yazı işleri dairesinde bir göreve atan
...
mirî avcılar
:
Bakınız: defterli avcılar
mirî kaptan
:
Kaptanpaşa eyaletine bağlı sancakbeyleri gemilerini kullanan kapt
...
mirî katibi
:
Osmanlı devletinde maliye ile halk arasındaki davalara bakan yarg
...
mirî reis
:
Bakınız: hassa kaptanı
mirîci
:
Osmanlı maliyesinde, koyunları sayıp vergilerini toplayan görevli
...
mirîli
:
1. Gerektiğinde toplanan aylıklı asker. 2. Devletin gelir kaynakl
...
mirîmiranlık
:
Emirülümeralık ile Rumeli beylerbeyiliği arasında bir aşama.
misak-ı millî
:
Bakınız: ulusal ant
miskinler tekkesi
:
Osmanlılarda cüzzamlı hastaların barındıkları yerler.
mistika
:
Yalnız yelkenle devinen bir tür savaş gemisi.
mit
:
Bakınız: söylence
miyane
:
1. Yeniçeri örgütünde cemaattan küçük ve bölükten büyük olan bir
...
modern tarih
:
Bakınız: yeniçağ tarihi
molla
:
1. Büyük kadı. 2. Medrese öğrencisi.
monopolye tutmak
:
Köylünün ürettiği şarabın onda birini alan subaşı ve sipahinin, k
...
Moskof
:
Eskiden Ruslara verilen ad.
muameleci
:
1. Sarraflık işleriyle uğraşan kimse. 2. bk. tefeci.
mufassal defteri
:
Toprak yazımı işleminin ayrıntılı olarak geçirildiği defter.
muhasebe kâtibi
:
Bakınız: yevmiye katibi
muhasip
:
Tatlı konuşmaları ile büyüklerin, özellikle padişahların güzel za
...
muhtesip
:
Esnaf ve zanaatçıların narhlara uyup uymadıklarını, kullandıkları
...
muhzır
:
Şer'î mahkemelerde, ilgililerin kadı önüne gelmelerini sağlayan g
...
muhzırağa
:
Barış ve savaş zamanlarında kendi bölüğü ile birlikte doğrudan do
...
muhzırağa ortası
:
Yeniçerilerin, muhzırağaya bağlı 27. ortasına verilen ad.
mukabele kalemi
:
Kapıkulu atlı ve yaya askerlerinin ödenek ve künye işleriyle uğra
...
mukabele malı
:
Osmanlılarda timarlardan toplanan gelir.
mukayese zahiresi
:
İstanbul halkı için taşradan zorla satın alınan yiyecek maddeleri
...
mum alayı
:
Ramazan'da teravih namazından sonra Muhammet Peygamberin türbesin
...
mumcu
:
Yeniçeri ocağında çavuşlardan sonra gelen, yeniçeriağasına bağlı
...
mumya
:
Özel ilâçlarla bozulmadan saklanan ölü.
musıla-yı sahn
:
Bakınız: tetimme medreseleri
muştucu
:
Hacı kafilesi ile sürrenin Hicaz'a vardığını ve oradan esenlikle
...
muştucubaşı
:
Muştucuların başı.
Mutasarrıf
:
Tanzimattan sonra, Osmanlı yönetim örgütünde sancakların yönetici
...
mübaşir
:
1. Tanzimattan önce, devletçe gördürülmesi gereken bir iş için gö
...
mübaşirlik ödeneği
:
Mübaşirlere gittiği yerler halkınca ödenen para.
Müderris
:
Medreselerde ya da büyük camilerde ders okutan kimse.
Müfti
:
Bakınız: şeyhülislam
mühimme defterleri
:
Padişah divanından, 1649 tarihine dek çıkan bütün ferman ve berat
...
mühimme yazıcıları
:
Padişah divanında tutulan mühimme defterlerini yazan kimseler.
mühürbilim
:
Eski mühürlerin kullanılışını, biçimlerini, tüzel anlamlarını inc
...
mühürdar
:
Devlet büyüklerinin mühürlerini taşımak ve gereken evrakı mühürle
...
mühürlü kâğıt
:
Yeniçeri olacaklara, kütük kayıtlarına temel olmak üzere, yeniçer
...
mülk timar
:
Bakınız: Malikane Timar
mülkiye
:
Osmanlılarda, seyfiye ve ilmiye sınıflarından olmayan devlet göre
...
münavebe tımarı
:
Birkaç kişiye ait olup, iyeleri nöbetleşe savaşa katılan bir tür
...
müneccimbaşı
:
Osmanlılarda, önemli bir işe girişilirken gökbilim hesaplarına da
...
müstahfız
:
1. Yeniçerilik zamanında kale, hisar ve yurdu koruyan timarlı ask
...
müsvedde defteri
:
Bakınız: yevmiye defteri
müteferrika
:
Padişah, vezir ve daha başka devlet büyüklerinin yanında türlü hi
...
müteferrikabaşı
:
Saray müteferrikalarının başı.
mütemayiz
:
Osmanlılarda, saniye ile ûlâ arasında ve askerlikteki albay aşama
...
mütesellim
:
Tanzimattan önce beylerbeyi ve sancakbeylerinin, bölgelerindeki s
...
müze
:
Eski sanat ve bilim yapıtlarının, sanat ve bilimi ilgilendiren ne
...
naipler kurulu
:
Bir hükümdarın işlerini yürütmekle görevlendirilen kişilerden olu
...
nakıbüleşraf
:
İslam Peygamberinin soyundan gelenler arasından seçilip, onların
...
name defteri
:
Padişah divanından çıkan mektupların birer örneğinin yazılı bulun
...
nasyonal sosyalizm
:
Almanya'da, I. dünya savaşından sonra Adolf Hitler'in kurduğu bas
...
nazizm
:
Bakınız: nasyonal sosyalizm
necaşi
:
Etiyopya (Habeşistan) imparatorlarının sanı.
nemce
:
Osmanlıların Avusturyalılara, Almanlara verdikleri ad.
nevruz
:
Eski bir İran takvimine göre, yılbaşı sayılan mart ayının 22. gün
...
nişan
:
1. bk. ferman. 2. Osmanlılarda 1832'den sonra hizmet ve yararlık
...
nişanlı kâğıt
:
Padişah, sadrazamla birlikte savaşa gittiğinde, sadrazamlık kayma
...
nizam-ı cedit
:
1. Osmanlı ıslahat tarihinde 1789 ile 1839 tarihleri arasındaki z
...
nizamiye
:
Asker örgütünde, dört yıl muvazzaflık ve iki yıl yedek askerlik (
...
nizamlı gedik
:
II. Mahmut zamanında kurulan gediklere verilen ad. bk. gedik.
nota
:
Bir devletin başka bir devlete ya da onun elçisine yazılı ya da s
...
nöbet çalmak
:
Bakınız: mehterhane
nöbet kalfası
:
Haremağalığında bir aşama. bk. haremağası.
nöbetçi yeniçeriler
:
Nöbetleşe üçer yıl süre ile kale gözetçiliğine çıkan yeniçeri ort
...
nöbetlik voynuk
:
Görev yapmak üzere İstanbul'a getirilmiş olan voynuk.