Anasayfa Kodlamalar Dil Bilgisi Terimleri Bilim Terimleri Teknik Terimler Sanat Terimleri Spor Terimleri Hukuk Terimleri Ekonomi Terimleri Eğitim Terimleri Çevre Terimleri Sağlık Terimleri Sosyal Terimler Yabancı Terimler

menzil taşı :

1. Önaşam okunun düştüğü yere dikilen taş. 2. Ok atma talimleri y ...

menzilci :

Menzil beygirleri ile giden posta tatarı.

merhaba siperi :

Kale kapısının tam karşısındaki mazgala verilen ad.

merhem akçesi :

Müslüman dinini kabul eden Hıristiyanlara verilen sünnet parası.

meşaleci :

Osmanlı sarayında kapıcıların bir takımı.

meşrutiyet dönemi :

Osmanlı tarihinde, 23 temmuz 1908 ile 29 ekim 1918 arasındaki koş ...

mevkufatçı :

Mevkufat adı altında toplanan kaçkın resmi, boşalmış timar ve vak ...

mevkufatçı kalemi :

Osmanlı maliyesinde, mevkufatçının buyruğu altındaki büro.

mevlit alayı :

Muhammed Peygamberin doğum gününde, önceleri Ayasofya, sonraları ...

meydan günü :

Ok meydanında, ok atma yarışları yapılan gün.

meydan kethüdası :

Bakınız: Meydan Başı

meydan savaşı :

Açık, düzlük yerde yapılan büyük savaş.

meydan şeyhi :

Güreş alanında, pehlivanları tanıtan ve hakemlik yapan kişi.

meydanbaşı :

Acemi ocağında, erlere verilen cezaların uygulanması işini yürütm ...

meze firkateyn :

Güverte topları olmayan savaş gemisi.

meze kapak :

Güvertesinde çok top bulunan savaş gemisi.

meze korvet :

Korvet büyüklüğünde, hafif ve hızlı bir savaş gemisi türü.

Mısır hazinesi :

Bakınız: cep harçlığı

Mısır kesesi :

Altı yüz kuruş değerinde bir para ölçeği.

Mısır zer-i mahbubu :

Mısır darphanesinde basılan Osmanlı altın paralarından biri.

Mısır zincirlisi :

Mısır'da basılan Osmanlı altın paralarından biri.

mızraklı alay :

Son zamanlarda, Osmanlı padişahının mızrakla silâhlandırılmış öze ...

mızraklı süvari alayı :

Bakınız: mızraklı alay

mikado :

Japon İmparatorlarına verilen san.

milâdî tarih :

İsa peygamberin doğumu ile başlayan ve bugün Batı'da kullanılan y ...

milletbaşı :

Osmanlı döneminde Hıristiyan mahalle ve köylerinin yönetim işleri ...

mimarbaşı :

Osmanlı sarayında, resmî binaların onarımı ve yapımı işleriyle uğ ...

mindere çıkmak :

Osmanlı yönetim örgütünde, yazı işleri dairesinde bir göreve atan ...

mirî avcılar :

Bakınız: defterli avcılar

mirî kaptan :

Kaptanpaşa eyaletine bağlı sancakbeyleri gemilerini kullanan kapt ...

mirî katibi :

Osmanlı devletinde maliye ile halk arasındaki davalara bakan yarg ...

mirî reis :

Bakınız: hassa kaptanı

mirîci :

Osmanlı maliyesinde, koyunları sayıp vergilerini toplayan görevli ...

mirîli :

1. Gerektiğinde toplanan aylıklı asker. 2. Devletin gelir kaynakl ...

mirîmiranlık :

Emirülümeralık ile Rumeli beylerbeyiliği arasında bir aşama.

misak-ı millî :

Bakınız: ulusal ant

miskinler tekkesi :

Osmanlılarda cüzzamlı hastaların barındıkları yerler.

mistika :

Yalnız yelkenle devinen bir tür savaş gemisi.

mit :

Bakınız: söylence

miyane :

1. Yeniçeri örgütünde cemaattan küçük ve bölükten büyük olan bir ...

modern tarih :

Bakınız: yeniçağ tarihi

molla :

1. Büyük kadı. 2. Medrese öğrencisi.

monopolye tutmak :

Köylünün ürettiği şarabın onda birini alan subaşı ve sipahinin, k ...

Moskof :

Eskiden Ruslara verilen ad.

muameleci :

1. Sarraflık işleriyle uğraşan kimse. 2. bk. tefeci.

mufassal defteri :

Toprak yazımı işleminin ayrıntılı olarak geçirildiği defter.

muhasebe kâtibi :

Bakınız: yevmiye katibi

muhasip :

Tatlı konuşmaları ile büyüklerin, özellikle padişahların güzel za ...

muhtesip :

Esnaf ve zanaatçıların narhlara uyup uymadıklarını, kullandıkları ...

muhzır :

Şer'î mahkemelerde, ilgililerin kadı önüne gelmelerini sağlayan g ...

muhzırağa :

Barış ve savaş zamanlarında kendi bölüğü ile birlikte doğrudan do ...

muhzırağa ortası :

Yeniçerilerin, muhzırağaya bağlı 27. ortasına verilen ad.

mukabele kalemi :

Kapıkulu atlı ve yaya askerlerinin ödenek ve künye işleriyle uğra ...

mukabele malı :

Osmanlılarda timarlardan toplanan gelir.

mukayese zahiresi :

İstanbul halkı için taşradan zorla satın alınan yiyecek maddeleri ...

mum alayı :

Ramazan'da teravih namazından sonra Muhammet Peygamberin türbesin ...

mumcu :

Yeniçeri ocağında çavuşlardan sonra gelen, yeniçeriağasına bağlı ...

mumya :

Özel ilâçlarla bozulmadan saklanan ölü.

musıla-yı sahn :

Bakınız: tetimme medreseleri

muştucu :

Hacı kafilesi ile sürrenin Hicaz'a vardığını ve oradan esenlikle ...

muştucubaşı :

Muştucuların başı.

Mutasarrıf :

Tanzimattan sonra, Osmanlı yönetim örgütünde sancakların yönetici ...

mübaşir :

1. Tanzimattan önce, devletçe gördürülmesi gereken bir iş için gö ...

mübaşirlik ödeneği :

Mübaşirlere gittiği yerler halkınca ödenen para.

Müderris :

Medreselerde ya da büyük camilerde ders okutan kimse.

Müfti :

Bakınız: şeyhülislam

mühimme defterleri :

Padişah divanından, 1649 tarihine dek çıkan bütün ferman ve berat ...

mühimme yazıcıları :

Padişah divanında tutulan mühimme defterlerini yazan kimseler.

mühürbilim :

Eski mühürlerin kullanılışını, biçimlerini, tüzel anlamlarını inc ...

mühürdar :

Devlet büyüklerinin mühürlerini taşımak ve gereken evrakı mühürle ...

mühürlü kâğıt :

Yeniçeri olacaklara, kütük kayıtlarına temel olmak üzere, yeniçer ...

mülk timar :

Bakınız: Malikane Timar

mülkiye :

Osmanlılarda, seyfiye ve ilmiye sınıflarından olmayan devlet göre ...

münavebe tımarı :

Birkaç kişiye ait olup, iyeleri nöbetleşe savaşa katılan bir tür ...

müneccimbaşı :

Osmanlılarda, önemli bir işe girişilirken gökbilim hesaplarına da ...

müstahfız :

1. Yeniçerilik zamanında kale, hisar ve yurdu koruyan timarlı ask ...

müsvedde defteri :

Bakınız: yevmiye defteri

müteferrika :

Padişah, vezir ve daha başka devlet büyüklerinin yanında türlü hi ...

müteferrikabaşı :

Saray müteferrikalarının başı.

mütemayiz :

Osmanlılarda, saniye ile ûlâ arasında ve askerlikteki albay aşama ...

mütesellim :

Tanzimattan önce beylerbeyi ve sancakbeylerinin, bölgelerindeki s ...

müze :

Eski sanat ve bilim yapıtlarının, sanat ve bilimi ilgilendiren ne ...

naipler kurulu :

Bir hükümdarın işlerini yürütmekle görevlendirilen kişilerden olu ...

nakıbüleşraf :

İslam Peygamberinin soyundan gelenler arasından seçilip, onların ...

name defteri :

Padişah divanından çıkan mektupların birer örneğinin yazılı bulun ...

nasyonal sosyalizm :

Almanya'da, I. dünya savaşından sonra Adolf Hitler'in kurduğu bas ...

nazizm :

Bakınız: nasyonal sosyalizm

necaşi :

Etiyopya (Habeşistan) imparatorlarının sanı.

nemce :

Osmanlıların Avusturyalılara, Almanlara verdikleri ad.

nevruz :

Eski bir İran takvimine göre, yılbaşı sayılan mart ayının 22. gün ...

nişan :

1. bk. ferman. 2. Osmanlılarda 1832'den sonra hizmet ve yararlık ...

nişanlı kâğıt :

Padişah, sadrazamla birlikte savaşa gittiğinde, sadrazamlık kayma ...

nizam-ı cedit :

1. Osmanlı ıslahat tarihinde 1789 ile 1839 tarihleri arasındaki z ...

nizamiye :

Asker örgütünde, dört yıl muvazzaflık ve iki yıl yedek askerlik ( ...

nizamlı gedik :

II. Mahmut zamanında kurulan gediklere verilen ad. bk. gedik.

nota :

Bir devletin başka bir devlete ya da onun elçisine yazılı ya da s ...

nöbet çalmak :

Bakınız: mehterhane

nöbet kalfası :

Haremağalığında bir aşama. bk. haremağası.

nöbetçi yeniçeriler :

Nöbetleşe üçer yıl süre ile kale gözetçiliğine çıkan yeniçeri ort ...

nöbetlik voynuk :

Görev yapmak üzere İstanbul'a getirilmiş olan voynuk.