Anasayfa Kodlamalar Dil Bilgisi Terimleri Bilim Terimleri Teknik Terimler Sanat Terimleri Spor Terimleri Hukuk Terimleri Ekonomi Terimleri Eğitim Terimleri Çevre Terimleri Sağlık Terimleri Sosyal Terimler Yabancı Terimler

galikancılık :

Papaya bağlı olmayan özgür Fransız kilisesinin tuttuğu yol.

galyot :

Baçı ve kışı bir biçimde, altı düz eski bir gemi türü.

ganimet :

Savaşta düşmandan alınan mal, para, tutsak. İslam kurallarına gör ...

ganimet malı :

Osmanlılarda ganimetten devlet hazinesine ayrılan beşte bir ile m ...

garip yiğitler :

Bakınız: aşağı bölükler

garip yiğitler ağası :

Sağ gariplerle sol garipler bölüklerinin ağaları.

garp ocakları :

Osmanlı koruyuculuğunda bulunan Tunus, Cezayir ve Trablusgarp ülk ...

gazi :

Bakınız: Hayriye altını

gaziyan-ı rum :

Osmanlılarda ilk fetihler sırasında savaşa katılan tarikat derviş ...

gece bekçisi :

Bakınız: yatakçı

geçim :

Eskiden, düşman silahlarının etkisinden korumak için atlara giydi ...

geçim resmi :

Bir kimseye geçimi için devletçe ayrılan ödenek.

geçiş vergisi :

Osmanlı ülkelerinden geçirilen yabancı kökenli mallardan alınan t ...

geçit akçesi :

Osmanlılarda, İstanbul'a getirilmekte olan kasaplık hayvanlardan, ...

geçmiş olsun armağanı :

Hastalanan padişaha sadrazam ve şeyhülislamın yolladıkları bağışl ...

Gedik :

1. Büyük kurumlarda ve saraylarda, sayıları belli ve değişmez hiz ...

gedik yöntemi :

Belli bir hizmetin görüleceği yerlerin belli ve değişmez sayıda o ...

gedikli ağalar :

Bakınız: Dışağaları

gedikli cariye :

Saray karavaşları aşamalarının en yükseği.

gelin alayı :

Padişah kızlarının evlenmeleri sırasında yapılan tören.

gemi arslanı :

Eskiden kimi gemilerin baş tarafında bulunan tahtatadan yapılmış ...

gemi izni :

Osmanlı İmparatorluğunda, yabancı gemilerin İstanbul ve Çanakkale ...

gerusia :

Eski Isparta devletini yöneten 28 üyeli ihtiyarlar meclisi.

gidiş alayı :

Padişahların saray dışı gezilere çıkmaları dolayısıyle düzenenlen ...

gidiş müdürü :

Padişahların saray dışı gezilerini düzenlemekle yükümlü görevli.

giray :

Kırım hanlarına ve han ailesinden olan prenslere verilen san.

girdab ağası :

Taşıtları deniz ve ırmaklardaki burgaçlardan geçirmekle görevli k ...

giyimbaşı :

Soynuk eskilerin başı.

giysiçibaşı :

Padişahın giysilerini hazırlayan ve saklayan esvapçıların başı.

gîzli mühimme :

Babıâliden gizli olarak yazılan hüküm ve fermanların örnekleri ya ...

gladyator :

Eski Roma'da, halkı eğlendirmek için arenada birbirleriyle ya da ...

gospodar :

(İslavca'dan) Eskiden Rumeli'de büyük toprak sahiplerine verilen ...

gospodarlık :

Eskiden Rumeli'de bir çeşit ağalık.

goygoycular :

Eskiden Muharrem ayında kapı kapı dolaşıp toplu halde dilenen kim ...

göçebe :

Bir yere yerleşik olmayıp durum ve koşullara göre sürekli yer değ ...

göçer-evli gaziler :

Yaz ve kış çadırda oturan Türk boyları.

göçeskisî :

Padişahın özel hizmetlerini gören ve güğümbaşının yardımcılığını ...

göçler :

Kalabalık toplulukların yurtlarını bırakarak yerleşmek üzere başk ...

göçürücü :

Seferde, padişah tuğlarının ikisini bir konak ileride taşıyan dör ...

göğe :

Yirmi altı çift kürekle çekilen eski savaş gemilerinin bir türü.

göğüslük :

Savaşlarda göğüsü korumak için kullanılan zırh.

gölköyü :

Tarih öncesi zamanlarda göllerin içinde kazıklar üzerine kurulan ...

gönder :

1. Ucuna sancak, bayrak gibi şeyler takılan uzun sopa. 2. Elle dü ...

gönüllü :

1. Kendi isteği ile asker olan kimse. 2. bk. yerlikulu.

gönüllü ağası :

Savaşlara gönüllü olarak katılan askerin komutanı.

gönüllü gedikli :

Kimi illerde yeniçeri yerine ulufe ile görev yapan gönüllülerin b ...

gönüllü yeniçeri :

Kent ve kasabalardaki gönüllülerin yeniçerilik onur ve ayrıcalıkl ...

görünççü :

Bakınız: götürücü

götürücü :

1. Hassa kuşbazlarının iki sınıfından, görevleri doğan, şahin ve ...

gözcü kule :

Kale duvarları üzerinde dışarıya doğru taşırılmış olarak oturtula ...

gözde :

Bakınız: odalık

gramatikos :

Padişah divanında, Rumca olarak yazılan belgeleri kaleme alan Rum ...

gulet :

İki direkli, yelkenli bir savaş gemisi türü.

güğümbaşı :

Hazine koğuşu eskilerinden, padişahın özel işlerini yapmakla yükü ...

Gülhane Hatt-ı Hümayunu :

1839'da İstanbul'daki Gülhane alanında okunup Tanzimat'ı resmî ol ...

gümrük dairesi :

Gümrük işlerine bakan resmî daire.

gümrük dairesi başkanı :

Osmanlı devletinde gümrük işlerine bakan resmî dairenin başında b ...

gümrük kulluğu :

Osmanlı devletinde gümrük muhafaza örgütünün bulunduğu yerin adı.

gümrük vazifesi :

Fakir ve muhtaç olan kimselere, padişaha dua etmeleri için İstanb ...

günbaşı ağaları :

Eskiden batmış olan gemileri sudan çıkarmayı iş edinen kimseler.

günbilik :

1. Zamanı yıllara, mevsimlere, aylara ve günlere ayırmak için uyg ...

gündelik çıkması :

Yeniçeri ulufelerinin üç aylık tutarının ödenmesine başlanması.

gündelik defteri :

Yeniçerilere ödenen ulufelerin hesabı tutulan defter.

güreci :

Saray ahırlarında tay bakıcısı.

gürenci :

Hassa kuşbazlarının iki sınıfından, görevleri üleş zamanı İstanbu ...

gürenç :

Doğan, şahin ve atmaca gibi av kuşlarının bakımı ve eğitimi işine ...

habeşağa :

Bakınız: Haremağası

hacbeyi :

Her yıl hacca giden kafilenin başkanı.

hacegân, hacegânlık :

Divan ve Babıâli dairelerindeki büro şefleri ile daha başka kimi ...

Hacıbektaş Bayrağı :

Bakınız: beyaz bayrak

haç :

1. Eski Romalılarda suçluyu öldürmek için kullanılan bir araç. 2. ...

haçlı seferleri :

XI. ve XII. yüzyıllarda Batılı Hıristiyanlarca, kutsal yerleri Mü ...

haçlılar :

Haçlı seferlerine katılanlar.

hadım ağası :

bk. harem ağası, ak ağa

hâdimülharemeyn :

Halifeliği aldıktan sonra Osmanlı padişahlarının kullandıkları bi ...

haham :

Yahudilerde din bilgini, din adamı.

hakan :

Türk, Moğol ve Tatar büyük-hanları için, hükümdarlar hükümdarı an ...

hakan kaleleri :

Sırbistan'da bulunan belgrad, Fethülislâm, Böğürdelen (Şabaç) ve ...

halayık :

Bakınız: karavaş

halifelik :

1. Halifenin görevi. 2. Halife niteliği ve orunu. 3. Halifenin eg ...

hamail çıkarmak :

Savaşta kılıçla düşman askerinin sağ omuzundan vurup sol kalçasın ...

hâmise :

Osmanlılarda sivil aşamaların ilk basamağı.

hamlacıbaşı :

Saray kayıklarında kürek çeken hamlacıların başı olup hükümdarın ...

Han :

1. Türk hükümdarlarına özgü bir san: Sultan Selim Han gibi. 2. Do ...

han görünüşü :

Kırım hanlarının başkanlığında toplanıp ülkedeki işlerin görüşüld ...

hansoyu :

Tarihe geçmiş bir ataya dayanan soy.

Hanza Kentleri Birliği :

Kuzey Avrupa'da Reval ile Amsterdam arasında uzanan bölgede kıyı ...

haraç :

1. Osmanlılarda genel olarak, toprak sahibi olan bireylerden devl ...

haraççı :

Haraç adlı vergileri toplayan görevli.

haraçlı :

Haraca bağlanmış, vergi ödeyen: Erdel, Osmanlı devletine haraçlı ...

harbî :

1. Osmanlı devleti ile henüz barış halinde bulunmayan, bir antlaş ...

harç :

Resmî dairelerde görülen hizmet karşılığı olarak iş sahibinden al ...

harçlıkçı :

Savaşta bulunan timarlı sipahilerin, dirliklerinden elde edilmiş ...

hareket ordusu :

31 Mart 1325 (13 Nisan 1909) ayaklanmasını bastırmak üzere Rumeli ...

harem :

Eskiden saray ve konaklarda yalnız kadınlara ayrılan bölüm.

haremeyn şeyhi :

1. Halifenin Mekke ve Medine'de bulundurduğu görevli. 2. Şam vali ...

hariç medresesi :

Osmanlılar döneminde ilk öğretim yapan medrese.

has :

Yıllık geliri 100.000 akçeyi aşan dirlik.

hasbahçe :

Saray sınırları içinde bulunan bahçe ve bostanlar.

hasbahçe bostancıları :

Saray sınırı içindeki bağ ve bahçelere bakan bostancı ocağı görev ...