Anasayfa Kodlamalar Dil Bilgisi Terimleri Bilim Terimleri Teknik Terimler Sanat Terimleri Spor Terimleri Hukuk Terimleri Ekonomi Terimleri Eğitim Terimleri Çevre Terimleri Sağlık Terimleri Sosyal Terimler Yabancı Terimler

düklük :

Bir dükün yönetimi altındaki ülke: Toskana düklüğü. 2. Bir dükün ...

düşmek :

1. İş başından ayrılmak, çekilmek zorunda kalmak. 2. Düşman eline ...

düzen akçesi :

Yeniçeri ocağına katılan acemi oğlanlara verilen para.

düzme solak :

Solak eksiklerinin yerlerini doldurmak üzere dışardan alınıp sola ...

ebced hesabı :

Arap abecesinin özel bir düzeniyle sıralanmış harflerin sayı değe ...

ecnebî kuruş :

Bakınız: riyal

edik :

Bakınız: çekme

efendi dairesi :

Bakınız: efendi kapısı

efendi kapısı :

Yeniçeri efendisinin görev yeri.

Eflaklar :

Osmanlı döneminde Karadağ'dan Romanyaya dek uçboylarında yaşayan, ...

efor :

(Yun.'dan): Eski Isparta devletinde yönetimi ve halkı denetleyen ...

efrencî tarih :

Bakınız: miladi tarih

egemen tanıma :

Birinin egemenliğini tanıma ve buyruğu altına girme.

egemen tanıma töreni :

Osmanlılarda, Topkapı sarayındaki Ağalar kapısı önünde, yeni taht ...

ejder-dehen :

Eskiden Osmanlıların kullanmış oldukları bir top türü.

eksarh :

1. Doğu kilisesinde başpapaza verilen san. 2. Bizans İmparatorluğ ...

eksarhlık :

1. Bulgar başpapazının görev yeri. 2. Kuzey Afrika ve İtalya'daki ...

eksen devletleri :

II. dünya savaşından önce aralarında bir bağlaşma yapan Almanya, ...

eksik akçe :

Aşınmak ya da basılırken gereğinden az değerli maden katılmak ned ...

ellibaşı :

Ulufeli humbaracı bölüklerinde odabaşından sonra gelen subayın sa ...

ellilik :

III. Selim zamanında çıkarılan paralardan birinin adı.

elma kürk :

Devlet büyükleri için tilki postunun yanak parçalarından yapılmış ...

emaret :

Emîr, bey, voyvoda ve prens gibi sanlarla anılan kişiler eliyle y ...

emîrülmü`minîn :

İslam halifelerine verilen san.

emîrülümera :

Osmanlılarda eyalet valileri olan beylerbeyiler için, Abbasî hali ...

emperyalizm :

[Lat. imperium "büyük devlet"ten] 1. Bir devletin sınırlarını gen ...

enaşağı :

Haremağalığı aşamalarından ilki. bk. haremağası.

enek :

Enenmiş, burulmuş, erkekliği giderilmiş kişi.

engizisyon :

[Lat. inquisitio "sorgu" dan] Eskiden, Katoliklerde dine aykırı d ...

engürüs :

Bakınız: Ungurus

eolith :

Taşçağından kalma yontma taş görünüşlü çakmaktaşı.

erdek :

Bakınız: içkale

erksiz dönem :

Hükümet erki kalmayan bir yerde yeniden erk kuruluncaya dek geçen ...

esame :

Yeniçerilerin ana kütükte kayıtlı olan adları.

esame çalma :

Suç işleyen bir yeniçerinin ocak'tan kovularak adının kütükten si ...

esame kâğıdı :

Yeniçerilere künyeleri ve ulufe dereceleri yazılı olarak verilen ...

Eshah-ı Kiram :

Bakınız: sahabe

esir emini :

Esircilerden vergi toplamakla yükümlü görevli.

esirci :

1847 de Osmanlı Devletinin de girdiği uluslararası bir anlaşma il ...

Eski :

Bir görevde uzun süre çalışmış olan kimse.

eski odalar :

İstanbul'da Şehzadebaşı'ndaki yeniçeri kışlaları.

Eskisaray :

İstanbul alındığında, bugünkü üniversite merkez binasının yerinde ...

eskiyazı bilgisi :

Eski yazıların okunmasını konu edinen bilim dalı.

esnaf kâhyası :

Loncalarda esnafça seçilerek kadının onayı ile atanması kesinleşe ...

esnaf kethüdası :

Bakınız: esnaf kahyası

esnaf loncası :

Esnafın örgütlenip kurduğu birlik.

esnaf şeyhi :

Esnaf loncasının başkanı.

esnaf yiğitbaşısı :

Loncalarda esnafın zanaat ve ustalıkla ilgili işlerine bakan kims ...

eşkâl defteri :

Bakınız: anadefteri

Eşkinci :

1. Savaşa giden eyalet askeri. 2. II. Mahmut zamanında batılı yön ...

eşkinci timarı :

İyeleri, alaybeylerinin bayrağı altında savaşlara katılmakla yükü ...

eşmek :

Askerin bir yerden bir yere ya da savaşa gitmesi.

et tomruğu :

Etmeydanında yeniçeri ocağına özgü sekiz kasap dükkânı.

etajenero :

Eski Fransa'da üç sınıf halkın temsilcilerinden oluşan ulusal mec ...

etmeydanı :

İstanbul, Aksaray'da yeniçerilere et dağıtılan ve yeniçerilerin k ...

eV :

Padişah çocuklarının bucak içindeki özel daireleri.

eyalet :

Osmanlı devletinde en büyük sivil ve askerî yönetim bölgesi.

eyalet askeri :

Osmanlı ordusunun kapıkulu askeri dışında illerden sağlanarak olu ...

eyalet kadısı :

Osmanlılarda eyaletlerin tüm hukuk ve ceza işlerine doğrudan doğr ...

eyalet kethüdası :

Osmanlılarda eyalet valileri ile sancak beylerinin başkentteki iş ...

falakacı :

Kola çıkan sadrazamın, İstanbul kadısının, yeniçeri ağasının ya d ...

falanj :

1. Eski Yunanlılarda, özellikle Makedonya yayalarının çekirdeğini ...

fatih :

İslam devletlerinde bir ülkeyi ya da bir kenti düşmandan alan kom ...

fatih çocukları :

Rumeli'yi açan gazilerin, Rumeli'nin kimi kent ve kasabalarında o ...

Felemenk :

Bugünkü Hollanda, Belçika ve kuzey-doğu Fransa'ya eskiden verilen ...

fenerli reis :

Osmanlılarda devlet gemilerinde, 150 akçeye dek ödenek alan kapta ...

Fenerliler :

Divan-ı Hümayun çevirmenliği, 18. yüzyıldan sonra da Eflak ve Buğ ...

ferace :

1. Osmanlı ülkelerinde, kadınların çarşaftan önce sokakta giydikl ...

ferman :

Osmanlı devletinde padişahın verdiği, uyulması gerekli hükümleri ...

ferman gemisi :

Çanakkale Boğazın'dan geçen gemilerde geçme izni bulunup bulunmad ...

fermanlı :

Hükümete karşı gelmek suçuyle aranan ve cezalandırılması için hak ...

fersah :

Eskiden kullanılan, yaklaşık olarak beş km. tutan bir uzunluk ölç ...

fes :

Fas kentinde yapılmış olup buradan yayılan, kırmızı renkte keçede ...

fetih :

Bir kent ya da ülkeyi düşman elinden savaşla alma.

fetihname :

Bir yerin alındığını muştulamak için, hükümdarların yabancı devle ...

fetva :

İslam hukuku ile ilgili bir sorunun dinsel hukuk kurallarına göre ...

fetva emini :

Şeyhülislam kapısında, istenen fetvaları hazırlamak ve şeriat mah ...

fetvahane :

Bakınız: şeyhülislam kapısı

fezleke :

1. Sadrazamın buyruğu ile divanda yakınmaları dinleyen çavuşbaşın ...

fındık :

Eskiden tüfek mermisi için kullanılan terim.

fındık rubiyesi :

Fındık altınının 1/4 ü değerinde Osmanlı altın paralarından biri.

fındık serpmek :

Savaş sırasında yeniçerilerin hep birden tüfekle yaylım ateşi açm ...

fındıkî :

III. Ahmet zamanında basılmış, 23 ayar ve 3.4575 gram ağırlığında ...

filbakan :

Osmanlı sarayında fillere bakan görevli.

firavun :

Eski Mısır hükümdarlarının sanı.

firkate :

Osmanlı donanmasında, ince donanmanın ağır gemilerinden, kürekle ...

firkateyn :

Üç direkli ve yalnız yelkenle yol alan bir savaş gemisi.

forsa :

Eskiden, gemilerde kürek çekmekle yükümlü tutsak ya da yargılı ki ...

forslamak :

Bir yeri düşman elinden zorla almak.

forum :

Eski Romalılar döneminde, kentlerde kamu işlerini görüşmek için h ...

foştina :

Osmanlı İmparatorluğunda, Tuna'da işleyen gemilerden alınan su ve ...

Frengistan :

Osmanlılarca Avrupa'ya verilen ad.

frenk :

Osmanlıların Avrupalılara, özellikle Fransızlara verdikleri ad.

füls :

1. Mısır'da basılmış bakır para. 2. Genel olarak bakır para, mang ...

fütüvvet :

Anadolu'da 13. yüzyıldan bu yana görülen örgütlenmiş zanaatçılar ...

fütüvvet-name :

Fütüvvet inancı, kuram ve örgütleri üzerine yazılmış kitap.

gaddare :

Ağır ve her iki yanı keskin bir tür kılıç.

gagauz :

Çoğunlukla Basarabya'da, Tuna ağızlarında, Dobruca ve bulgaristan ...

galebe divanı :

Elçi kabulü ve kapıkulu ocaklarına ulufe dağıtılması nedeniyle to ...

gali :

Alçak ve altı düz bir gemi türü.