|
TDK Tarih Terimleri Sözlüğü (8)
TDK Tarih Terimleri Sözlüğü (8. Sayfa)
-
hasbahçe ocağı
:
-
Saray bahçe ve bostanlarını işleyen, başka bir ödenek almadıkları ...
-
haseki
:
-
1. Bir görevde eskimiş olanlara verilen san. 2. Bostancı ocağının ...
-
haseki başı
:
-
Bostancılardan, işi haremeyn vakıflarının gelirlerini toplamak ol ...
-
haseki oturağı
:
-
Haseki ortalarından emekliye ayrılanlara bağlanan ödenek.
-
haseki sultan
:
-
Padişahtan çocuğu olan karavaş.
-
hasene
:
-
Osmanlı altın paralarından birinin adı.
-
hasfırın
:
-
Saray halkının ekmeğini pişiren fırın.
-
hasıllı
:
-
Haremağalığında bir aşama. bk. haremağası.
-
haslılar
:
-
Kendilerine timar ve zeamet yoluyla dirlik olarak toprak ayrılmış ...
-
hasoda
:
-
Enderun'da içoğlanlara ayrılan altı oda ya da koğuştan birincisi ...
-
hasoda hazinesi
:
-
Hasodada saklanan değerli eşya ile padişahın özlük paralarının bu ...
-
hasodabaşı
:
-
Has-oda görevlilerinin en eskisi olup törenlerde padişahın giysil ...
-
hasodalık
:
-
Padişahın seçtiği odalık.
-
hassa bahçeleri
:
-
Sarayın malı olup saray sınırları dışında bulunan bahçe ve bostan ...
-
hassa bostancıları
:
-
Sarayın dışında bulunan, ancak saraya özgü bahçe ve bostanlara ba ...
-
hassa kaptanı
:
-
Osmanlı donanmasında kürekle çekilen gemilerin kaptanlarına veril ...
-
hatman
:
-
Kazak başbuğunun sanı.
-
havale kulesi
:
-
Alınması zor bir kaleyi sıkıştırmak için konum bakımından elveriş ...
-
havari
:
-
İnanç ve öğütlerini yaymak için İsa Peygamberin görevlendirdiği 1 ...
-
havra
:
-
Yahudi tapınağı.
-
hayriye altını
:
-
II. Mahmut'un tahta çıkışının 21. ve 22. yıllarında çıkarılan par ...
-
Hayta
:
-
Osmanlıların ilk zamanlarında eyalet askerinin uçboylarında görev ...
-
hazine çadırı
:
-
Sefere çıkan Osmanlı ordusunun konakladığı yerde, birlikte taşına ...
-
hazine defterdarı
:
-
Osmanlılarda, eyaletlerde devlet gelirlerini toplayan ve hesaplar ...
-
hazinedar ağa
:
-
Harem dairesi içinde yapılan harcama işlerine bakan siyah haremağ ...
-
hazinedar başı
:
-
İçağalardan biri ve içsarayda hazine koğuşunun buyurucusu olan ki ...
-
-
hazinedar usta
:
-
Sarayın harem dairesindeki değerli eşyaları korumak ve padişahın ...
-
hekimbaşı
:
-
Osmanlı sarayının ve tüm ülkenin sağlık işlerinden sorumlu olan k ...
-
helot
:
-
Eski Isparta'da toprağa bağlı yerli halk, devlet köleleri.
-
helva sohbeti
:
-
Eskiden kış gecelerinde, ileri gelenlerin düzenledikleri, bilgin, ...
-
helvacılar
:
-
Saray mutfağında helva, şurup ve türlü tatlılar, kokulu ve lezzet ...
-
hetman
:
-
Lehistan'da başkomutan 1539'dan sonra Hetman Vielki (Büyük Hetman ...
-
heybeci ocağı
:
-
Bostancı ocağına bağlı ve görevleri heybe yapmak olan bir sınıf.
-
heyet-i temsiliye
:
-
Bakınız: Temsilciler Kurulu
-
hıdrellez dağıtımı
:
-
Osmanlılarda halktan hıdrellezde toplanmak üzere konan vergi.
-
Hıristiyan cizyesi
:
-
Selçuklu ve Osmanlılarda Hıristiyan uyruklardan alınan kafa vergi ...
-
hicrî tarih
:
-
Muhammet Peygamberin Mekke'den Medine'ye göçü (1622) ile başlayan ...
-
hidiv
:
-
1. Osmanlı sadrazamlarının sanlarından biri. 2. Osmanlı yönetimi ...
-
hidivlik
:
-
1. Mısır valiliği sıfat ve orunu. 2. Mısır valisinin yönetimi alt ...
-
hilat giydirmek
:
-
Padişahın sadrazamlara, vezirlere ve daha başka devlet ileri gele ...
-
Hisar
:
-
Bakınız: içkale
-
hisar gediği
:
-
Kalelerde sürekli olarak görev yapan askerlerden timarlılara özgü ...
-
hisareri
:
-
Kale gözeticiliği ile görevli asker.
-
hisse
:
-
Bakınız: terakki
-
hizmet timarı
:
-
Sınır boylarındaki kimi camilerin imam ve hatiplerine, ayrıca sar ...
-
hoplit
:
-
Eski Yunanistan'da ağır silahlı yaya askeri.
-
höyük
:
-
Tarih boyunca türlü nedenlerle yıkılan yerleşme yerlerinde yıkınt ...
-
humbara
:
-
Demir ya da tunçtan dökülmüş, yuvarlak ve boş olan, içine patlayı ...
-
humbara ocağı
:
-
Yeniçeri örgütünde humbara yapan ya da savaşta humbara kullanan a ...
-
humbaracılar kışlası
:
-
Bakınız: humbarahane
-
humbarahane
:
-
1. Humbara yapılan devlet fabrikası. 2. Humbaracı yetiştirmek ere ...
-
-
hurda akçe
:
-
Bakınız: çürük akçe
-
hutbe
:
-
İslam ülkelerinde, devletin bağımsızlığı belirtisi olarak, cuma v ...
-
huzur dersleri
:
-
Ramazan'ın ilk gününde başlayıp sekiz gün süren, seçkin bir bilgi ...
-
Hüdavendigar
:
-
1. Osmanlı padişahı I. Murat'a verilen san. 2. Bursa sancağına, s ...
-
hüküm
:
-
Padişah divanından padişah adına çıkan karar.
-
hükümdar
:
-
Taht sahibi devlet başkanı.
-
hünkâr
:
-
Osmanlılarda yalnız padişahlar için kullanılan bir san.
-
hünkâr çavuşu
:
-
Bakınız: Mabeyn Çavuşu
-
hünkâr gemisi reisi
:
-
Hünkâr baştardesinin kaptanı.
-
hünkâr kalfaları
:
-
Padişahın günlük hizmetlerini gören gedikli karavaşlar: hazinedar ...
-
hünkâr mahfili
:
-
Sultan camilerinde padişahlar için yapılmış olan özel yer.
-
ılgar
:
-
Atla ansızın yapılan doludizgin saldırı.
-
ılgar etmek
:
-
Bakınız: ılgarlamak
-
ılgarcı
:
-
1. Ilgarla düşman toprağına saldıran kimse, akıncı, çapulcu. 2. T ...
-
ılgarlamak
:
-
Ilgarla bir ülkeye saldırmak, akın ve çapul yapmak.
-
ıslahat
:
-
1. Genel olarak herhangi bir kuruluşta, devlet düzeninde eskimiş ...
-
Islahat Fermanı
:
-
1856'da Sultan Abdülmecit'in çıkarmış olduğu yenilik buyrultusu.
-
ızbandut
:
-
Osmanlılarca Rum korsanlarına verilen ad.
-
ibret taşı
:
-
Topkapı sarayının ortakapısı önünde bulunan ve üzerine, kesilen i ...
-
ibrikçi
:
-
Hasoda örgütünde, sarayın leğen, ibrik vb. eşyalarından sorumlu o ...
-
ibrikdar usta
:
-
Sarayın harem dairesinde leğen ve ibriklere bakan ve padişahın öz ...
-
icareliler
:
-
Sınır boylarındaki kent ve kalelerde görev yapan yerli topçularda ...
-
icazet almak
:
-
Medreseden diploma almak.
-
icmal defteri
:
-
Yeni alınan ülkelerdeki toprak yazımı defterlerinin, yalnız yönet ...
-
icmalli kılıç
:
-
Bakınız: kılıç zeamet
-
-
icmalli zeamet
:
-
Bakınız: kılıç zeamet
-
iç bayramlaşma
:
-
Padişahın saray kadınları ile yaptığı bayramlaşma töreni.
-
iç eleştiri
:
-
Tarih kaynaklarının eleştirisinde belgeyi iç belirtilerine göre d ...
-
içağaları
:
-
Osmanlı sarayında içsaray bölümünde hükümdarın hizmetiyle görevli ...
-
içağası
:
-
Vezirlerin gözde uşağı.
-
içeriden çıkma
:
-
Enderundan çırağ olma.
-
içhalkı
:
-
Sarayda çalışan görevliler.
-
içhazine
:
-
Osmanlı sarayında padişaha özgü para, süs eşyası ve değerli eşyan ...
-
içil müderrisleri
:
-
İstanbul, Edirne, Bursa ve bu illere bağlı yerlerdeki medreselerd ...
-
içkale
:
-
Bir kentin ya da önemli bir yerin korunması için taştan yapılmış ...
-
içmehteri
:
-
Saray mehterlerinin padişahla ilişkileri daha yakın bulunanları.
-
içoğlanları
:
-
Topkapı, Galata, İbrahimpaşa ve Edirne saraylarına alınıp türlü d ...
-
içsaray
:
-
1. Eskiden saraylarda harem ve hazine dairelerinin bulunduğu iç k ...
-
içsavaş
:
-
Bir ulusun içinde türlü anlayıştaki topluluklar arasında çıkan sa ...
-
ihtisap ağası
:
-
İstanbul kentinin belediye işlerini yürütmekle yükümlü görevli.
-
ihtisap resmi
:
-
Osmanlılarda belediye işleri için alınan vergi.
-
ikbal
:
-
Bakınız: odalık
-
ikilik
:
-
Osmanlı ülkelerinde bir ara kullanılan gümüş ve bakır karışımı pa ...
-
ikinci kapı
:
-
Bakınız: ortakapı
-
ikinci mabeyinci
:
-
Mabeyin dairesinde hizmet eden görevlilerden ikinci derece olanın ...
-
ikinci mehter
:
-
Ağa gediklilerinden, görevi ağa divanını düzenlemek olan ikincisi ...
-
ikinci üçaylık
:
-
Yeniçerilere verilen ikinci üç aylık ödeneğin adı.
-
ikinci yer
:
-
Topkapı sarayında Ortakapı ile Ak ağalar kapısı arasında olup pad ...
-
ikindi divanı
:
-
Padişah divanında sonuçlandırılamayan işlerin görüşülmesi için sa ...
TDK Tarih Terimleri Sözlüğü İçerisinde Arama
|